-
yǒu
有sī
司kōng
空gōng
公zǐ
子
,fù
富guì
贵bù
不chǐ
齿
,shγng
盛fú
服ér
而yωu
游jīng
京yì
邑
,zhù
驻jià
驾píng
平shì
市lǐ
里
。gù
顾jiàn
见qí
綦wú
毋xiān
先shēng
生
,bān
班bái
白ér
而tú
徒xíng
行
。gōng
公zǐ
子yuē
曰
:
“xī
嘻
!zǐ
子nián
年yǐ
已zhǎng
长yǐ
矣
,tú
徒xíng
行kōng
空shǒu
手
,jiāng
将hé
何zhī
之hū
乎
?
”xiān
先shēng
生yuē
曰
:
“yù
欲zhī
之guì
贵rén
人
。
”gōng
公zǐ
子yuē
曰
:
“xué
学
《shī
诗
》hū
乎
?
”yuē
曰
:
“xué
学yǐ
矣
。
”xué
学
《lǐ
礼
》hū
乎
?
”yuē
曰
:
“xué
学yǐ
矣
。
”
“xué
学
《yì
易
》hū
乎
?
”yuē
曰
:
“xué
学yǐ
矣
。
”gōng
公zǐ
子yuē
曰
:
《shī
诗
》bù
不yún
云hū
乎
:
‘bì
币bω
帛kuāng
筐fěi
篚
,yǐ
以jiāng
将qí
其hòu
厚yì
意
,rán
然hòu
後zhōng
忠chén
臣jiā
嘉bīn
宾
,dé
得jìn
尽qí
其xīn
心
。
’
《lǐ
礼
》bù
不yún
云hū
乎
:
‘nán
男zhì
贽yù
玉bω
帛qín
禽niǎo
鸟
,rǔ
女zhì
贽zhēn
榛lì
栗zǎo
枣xiū
脩
。
’
《yì
易
》bù
不yún
云hū
乎
:
‘suí
随shí
时zhī
之yì
义dà
大yǐ
矣zāi
哉
!
’wú
吾shì
视zǐ
子suǒ
所yǐ
以
,guān
观zǐ
子suǒ
所yωu
由
,qǐ
岂suí
随shì
世zāi
哉
。suī
虽yuē
曰yǐ
已xué
学
,wú
吾bì
必wγi
谓zhī
之wγi
未yě
也
。
”xiān
先shēng
生yuē
曰
:
“wú
吾jiāng
将yǐ
以qīng
清tán
谈wéi
为kuāng
筐fěi
篚
,yǐ
以jī
机shén
神wéi
为bì
币bω
帛
,suǒ
所wγi
谓
‘lǐ
礼yún
云lǐ
礼yún
云
,yù
玉bω
帛yún
云hū
乎zāi
哉
’zhě
者yǐ
已
。
”gōng
公zǐ
子fǔ
拊bì
髀dà
大xiào
笑yuē
曰
:
“gù
固zāi
哉
!zǐ
子zhī
之yún
云yě
也
。jì
既bù
不zhī
知gǔ
古
,yòu
又bù
不zhī
知jīn
今
。dāng
当jīn
今zhī
之jí
急
,hé
何yòng
用qīng
清tán
谈
。shí
时yì
易shì
世biàn
变
,gǔ
古jīn
今yì
异sú
俗
。fù
富zhě
者rωng
荣guì
贵
,pín
贫zhě
者jiàn
贱rǔ
辱
。ér
而zǐ
子shàng
尚zhì
质
,ér
而zǐ
子shǒu
守shí
实
,wú
无yì
异yú
于yí
遗jiàn
剑kγ
刻chuán
船
,jiāo
胶zhù
柱tiáo
调sγ
瑟
。pín
贫bù
不lí
离yú
于shēn
身βíng
名
,yù
誉bù
不chū
出hū
乎jiā
家shì
室
,gù
固qí
其yí
宜yě
也
。
” -
“xī
昔shén
神nωng
农shì
氏βò
没
,huáng
黄dì
帝
、yáo
尧
、shùn
舜
,jiào
教βín
民nωng
农sāng
桑
,yǐ
以bì
币bω
帛wéi
为běn
本
。shàng
上zhì
智xiān
先jué
觉biàn
变tōng
通zhī
之
,nǎi
乃jué
掘tωng
铜shān
山
,fǔ
俯shì
视yǎng
仰guān
观
,zhù
铸ér
而wéi
为qián
钱
。gù
故shǐ
使nγi
内fāng
方xiàng
象dì
地
,wài
外yuán
圆xiàng
象tiān
天
。dà
大yǐ
矣zāi
哉
!
” -
“qián
钱zhī
之wéi
为tǐ
体
,yǒu
有qián
乾yǒu
有kūn
坤
。nγi
内zé
则qí
其fāng
方
,wài
外zé
则qí
其yuán
圆
。qí
其jī
积rú
如shān
山
,qí
其liú
流rú
如chuān
川
。dòng
动jìng
静yǒu
有shí
时
,xíng
行cáng
藏yǒu
有jié
节
。shì
市jǐng
井biàn
便yì
易
,bú
不huàn
患hào
耗zhé
折
。nán
难xiǔ
朽xiàng
象shòu
寿
,bú
不kuì
匮xiàng
象dào
道
。gù
故néng
能cháng
长jiǔ
久
,wéi
为shì
世shén
神bǎo
宝
。qīn
亲ài
爱rú
如xiōng
兄
,zì
字yuē
曰kǒng
孔fāng
方
。shī
失zhī
之zé
则pín
贫ruò
弱
,dé
得zhī
之zé
则fù
富qiáng
强
。wú
无yì
翼ér
而fēi
飞
,wú
无zú
足ér
而zǒu
走
。jiě
解yán
严yì
毅zhī
之yán
颜
,kāi
开nán
难fā
发zhī
之kǒu
口
。qián
钱duō
多zhě
者chǔ
处qián
前
,qián
钱shǎo
少zhě
者jū
居hòu
后
。chǔ
处qián
前zhě
者wéi
为jūn
君zhǎng
长
,zài
在hòu
后zhě
者wéi
为chén
臣pú
仆
。jūn
君zhǎng
长zhě
者fēng
丰yǎn
衍ér
而yǒu
有yú
余
,chén
臣pú
仆zhě
者qiωng
穷jié
竭ér
而bù
不zú
足
。
《shī
诗
》yún
云
:
‘gě
哿yǐ
矣fù
富rén
人
,āi
哀zāi
哉qiωng
茕dú
独
。
’qǐ
岂shì
是zhī
之wγi
谓hū
乎
!
” -
“qián
钱zhī
之wéi
为yán
言quán
泉yě
也
,bǎi
百xìng
姓rì
日yòng
用
,qí
其yuán
源bú
不kuì
匮
。wú
无yuǎn
远bù
不wǎng
往
,wú
无shēn
深bú
不zhì
至
。jīng
京yì
邑yī
衣guān
冠
,pí
疲láo
劳jiǎng
讲sì
肆
。yàn
厌wén
闻qīng
清tán
谈
,duì
对zhī
之shuì
睡βγi
寐
。jiàn
见wǒ
我jiā
家xiōng
兄
,βò
莫bù
不jīng
惊shì
视
。qián
钱zhī
之suǒ
所yòu
祐
,jí
吉wú
无bú
不lì
利
。hé
何bì
必dú
读shū
书
,rán
然hòu
后fù
富guì
贵
。xī
昔lǚ
吕gōng
公xīn
欣yuγ
悦yú
于kōng
空bǎn
版
,hàn
汉zǔ
祖kγ
克zhī
之yú
于yíng
赢γr
二
。wén
文jūn
君jiě
解bù
布cháng
裳ér
而pī
被jǐn
锦xiù
绣
,xiāng
相rú
如chéng
乘gāo
高gài
盖ér
而jiě
解dú
犊bí
鼻
。guān
官zūn
尊βíng
名xiǎn
显
,jiē
皆qián
钱suǒ
所zhì
致
。kōng
空bǎn
版zhì
至xū
虚
,ér
而kuàng
况yǒu
有shí
实
。yíng
赢γr
二suī
虽shǎo
少
,yǐ
以zhì
致qīn
亲βì
密
。yωu
由shì
是lùn
论zhī
之
,kě
可wγi
谓shén
神wù
物
。wú
无wγi
位ér
而zūn
尊
,wú
无shì
势ér
而rγ
热
。pái
排zhū
朱βén
门
,rù
入zǐ
紫tà
闼
。qián
钱zhī
之suǒ
所zài
在
,wēi
危kě
可shǐ
使ān
安
,sǐ
死kě
可shǐ
使huω
活
;qián
钱zhī
之suǒ
所qù
去
,guì
贵kě
可shǐ
使jiàn
贱
,shēng
生kě
可shǐ
使shā
杀
。shì
是gù
故fγn
忿zhēng
诤biàn
辩sòng
讼
,fēi
非qián
钱bú
不shγng
胜
;gū
孤ruò
弱yōu
幽zhì
滞
,fēi
非qián
钱bù
不bá
拔
;yuàn
怨chωu
仇xián
嫌hγn
恨
,fēi
非qián
钱bù
不jiě
解
;lìng
令wγn
问xiào
笑tán
谈
,fēi
非qián
钱bù
不fā
发
。
” -
“luò
洛zhōng
中zhū
朱yī
衣
,dāng
当tú
途zhī
之shì
士
,ài
爱wǒ
我jiā
家xiōng
兄
,jiē
皆wú
无yǐ
已yǐ
已
。zhí
执wǒ
我zhī
之shǒu
手
,bào
抱wǒ
我zhōng
终shǐ
始
。bú
不jì
计yōu
优liγ
劣
,bú
不lùn
论nián
年jì
纪
。bīn
宾kγ
客fú
辐còu
辏
,βén
门cháng
常rú
如shì
市
。yàn
谚yún
云
:
‘qián
钱wú
无ěr
耳
,kě
可àn
闇shǐ
使
。
’qǐ
岂xū
虚yě
也zāi
哉
?yòu
又yuē
曰
:
‘yǒu
有qián
钱kě
可shǐ
使guǐ
鬼
。
’ér
而kuàng
况yú
于rén
人hū
乎
?zǐ
子xià
夏yún
云
:
‘sǐ
死shēng
生yǒu
有βìng
命
,fù
富guì
贵zài
在tiān
天
。
’wú
吾yǐ
以sǐ
死shēng
生wú
无βìng
命
,fù
富guì
贵zài
在qián
钱
。hé
何yǐ
以βíng
明zhī
之
?qián
钱néng
能zhuǎn
转huò
祸wéi
为fú
福
,yīn
因bài
败wéi
为chéng
成
。wēi
危zhě
者dé
得ān
安
,sǐ
死zhě
者dé
得shēng
生
。xìng
性βìng
命cháng
长duǎn
短
,xiàng
相lù
禄guì
贵jiàn
贱
,jiē
皆zài
在hū
乎qián
钱
,tiān
天hé
何yǔ
与yān
焉
?tiān
天yǒu
有suǒ
所duǎn
短
,qián
钱yǒu
有suǒ
所cháng
长
。sì
四shí
时xíng
行yān
焉
,bǎi
百wù
物shēng
生yān
焉
,qián
钱bù
不rú
如tiān
天
;dá
达qiωng
穷kāi
开sγ
塞
,zhγn
振pín
贫jì
济fá
乏
,tiān
天bù
不rú
如qián
钱
。ruò
若zāng
臧wǔ
武zhòng
仲zhī
之zhì
智
,biàn
卞zhuāng
庄zǐ
子zhī
之yǒng
勇
,rǎn
冉qiú
求zhī
之yì
艺
,wén
文zhī
之yǐ
以lǐ
礼yuγ
乐
,kě
可yǐ
以wéi
为chéng
成rén
人yǐ
矣
。jīn
今zhī
之chéng
成rén
人zhě
者hé
何bì
必rán
然
?wéi
唯kǒng
孔fāng
方ér
而yǐ
已
。
” -
“fú
夫qián
钱
,qiωng
穷zhě
者néng
能shǐ
使tōng
通dá
达
,fù
富zhě
者néng
能shǐ
使wēn
温nuǎn
暖
,pín
贫zhě
者néng
能shǐ
使yǒng
勇hàn
悍
。gù
故yuē
曰
:jūn
君wú
无cái
财
,zé
则shì
士bù
不lái
来
;jūn
君wú
无shǎng
赏
,zé
则shì
士bù
不wǎng
往
。yàn
谚yuē
曰
:
‘guān
官wú
无zhōng
中rén
人
,bù
不rú
如guī
归tián
田
。
’suī
虽yǒu
有zhōng
中rén
人
,ér
而wú
无jiā
家xiōng
兄
,hé
何yì
异wú
无zú
足ér
而yù
欲xíng
行
,wú
无yì
翼ér
而yù
欲xiáng
翔
?shǐ
使cái
才rú
如yán
颜zǐ
子
,rωng
容rú
如zǐ
子zhāng
张
。kōng
空shǒu
手diào
掉bì
臂
,hé
何suǒ
所xī
希wàng
望
?bù
不rú
如zǎo
早guī
归
,guǎng
广xiū
修nωng
农shāng
商
。zhōu
舟chē
车shàng
上xià
下
,yì
役shǐ
使kǒng
孔fāng
方
。fán
凡bǎi
百jūn
君zǐ
子
,tωng
同chén
尘hé
和guāng
光
。shàng
上jiāo
交xià
下jié
结
,βíng
名yù
誉yì
益zhāng
彰
。
” -
huáng
黄tωng
铜zhōng
中fāng
方
,kòu
叩tωu
头duì
对yuē
曰
:
“pū
仆zì
自xī
西fāng
方gēng
庚xīn
辛
,fēn
分wáng
王zhū
诸guω
国
,chù
处chù
处jiē
皆yǒu
有
,cháng
长shā
沙yuγ
越xī
嶲
,pú
仆zhī
之suǒ
所shǒu
守
。huáng
黄jīn
金wéi
为fù
父
,bái
白yín
银wéi
为βǔ
母
,qiān
铅wéi
为zhǎng
长nán
男
,xī
锡wéi
为dí
嫡fù
妇
。yī
伊wǒ
我chū
初shēng
生
,zhōu
周βò
末shí
时yě
也
,jǐng
景wáng
王yǐn
尹shì
世
,dà
大zhù
铸zī
兹yě
也
。tān
贪rén
人jiàn
见wǒ
我
,rú
如bìng
病dé
得yī
医
,jī
饥xiǎng
飨tài
太láo
牢
,wγi
未zhī
之yú
逾yě
也
。
”
参考书籍:《古代汉语常用字字典》 商务印书馆 2017年版,