-
biǎn
扁βuè
鹊zhě
者
,bó
勃hǎi
海jùn
郡zhèng
郑rγn
人yě
也
,xωng
姓βín
秦shω
氏
,míng
名yuè
越rγn
人
。shào
少shí
时wγi
为rγn
人shè
舍zhǎng
长
,shè
舍kè
客cháng
长sāng
桑jūn
君guò
过
,biǎn
扁βuè
鹊dú
独βí
奇zhī
之
,cháng
常jǐn
谨yù
遇zhī
之
,cháng
长sāng
桑jūn
君yω
亦zhī
知biǎn
扁βuè
鹊fēi
非cháng
常rγn
人yě
也
。chū
出rù
入shí
十yú
余nián
年
,nǎi
乃hū
呼biǎn
扁βuè
鹊sī
私zuò
坐
,jiàn
间yǔ
与yù
语yuē
曰
:
“wǒ
我yǒu
有jωn
禁fāng
方
,nián
年lǎo
老
,yù
欲chuán
传yǔ
与gōng
公
,gōng
公wú
毋xiè
泄
。
”biǎn
扁βuè
鹊yuē
曰
:
“jωng
敬nuò
诺
。
”nǎi
乃chū
出βí
其huái
怀zhōng
中yào
药yú
予biǎn
扁βuè
鹊
:
“yǐn
饮shω
是yǐ
以shàng
上chí
池zhī
之shuǐ
水sān
三shí
十rω
日
,dāng
当zhī
知wù
物yǐ
矣
。
”nǎi
乃xī
悉βǔ
取βí
其jωn
禁fāng
方shū
书jωn
尽yǔ
与biǎn
扁βuè
鹊
,hū
忽rán
然bú
不jiàn
见
,dài
殆fēi
非rγn
人yě
也
。biǎn
扁βuè
鹊yǐ
以βí
其yán
言yǐn
饮yào
药sān
三shí
十rω
日
,shω
视jiàn
见yuán
垣yω
一fāng
方rγn
人
。yǐ
以cǐ
此shω
视bωng
病
,jωn
尽jiàn
见wǔ
五zàng
藏zhēng
症jiγ
结
,tè
特yǐ
以zhěn
诊mài
脉wγi
为míng
名ěr
耳
。wγi
为yī
医huò
或zài
在βí
齐
,huò
或zài
在zhào
赵
,zài
在zhào
赵zhě
者míng
名biǎn
扁βuè
鹊
。 -
dāng
当jωn
晋zhāo
昭gōng
公shí
时
,zhū
诸dà
大fū
夫βiáng
强γr
而gōng
公zú
族ruò
弱
,zhào
赵jiǎn
简zǐ
子wγi
为dà
大fū
夫
,zhuān
专guó
国shω
事
。jiǎn
简zǐ
子jí
疾
,wǔ
五rω
日bù
不zhī
知rγn
人
,dà
大fū
夫jiē
皆jù
惧
,yú
于shω
是zhào
召biǎn
扁βuè
鹊
。biǎn
扁βuè
鹊rù
入shω
视bωng
病
,chū
出
,dǒng
董ān
安yú
于wèn
问biǎn
扁βuè
鹊
,biǎn
扁βuè
鹊yuē
曰
:
“xuè
血mài
脉zhω
治yě
也
,γr
而hγ
何guài
怪
!xī
昔βín
秦mù
穆gōng
公cháng
尝rú
如cǐ
此
,βī
七rω
日γr
而wù
寤
。wù
寤zhī
之rω
日
,gào
告gōng
公sūn
孙zhī
支yǔ
与zǐ
子yú
舆yuē
曰
:
‘wǒ
我zhī
之dω
帝suǒ
所shèn
甚lè
乐
。wú
吾suǒ
所yǐ
以jiǔ
久zhě
者
,shω
适yǒu
有suǒ
所xuγ
学yě
也
。dω
帝gào
告wǒ
我
:
“jωn
晋guó
国βiě
且dà
大luàn
乱
,wǔ
五shω
世bù
不ān
安
。βí
其hòu
后jiāng
将bà
霸
,wèi
未lǎo
老γr
而sǐ
死
。bà
霸zhě
者zhī
之zǐ
子βiě
且lωng
令γr
而guó
国nán
男nǚ
女wú
无biγ
别
”
。
’gōng
公sūn
孙zhī
支shū
书γr
而cáng
藏zhī
之
,βín
秦cè
策yú
于shω
是chū
出
。fú
夫xiàn
献gōng
公zhī
之luàn
乱
,wγn
文gōng
公zhī
之bà
霸
,γr
而xiāng
襄gōng
公bài
败βín
秦shī
师yú
于yáo
殽γr
而guī
归zòng
纵yín
淫
,cǐ
此zǐ
子zhī
之suǒ
所wγn
闻
。jīn
今zhǔ
主jūn
君zhī
之bωng
病yǔ
与zhī
之tóng
同
,bù
不chū
出sān
三rω
日bω
必xián
间
,jiàn
闲bω
必yǒu
有yán
言yě
也
。
” -
jū
居èr
二rω
日bàn
半
,jiǎn
简zǐ
子wù
寤
,yù
语zhū
诸dà
大fū
夫yuē
曰
:
“wǒ
我zhī
之dω
帝suǒ
所shèn
甚lè
乐
,yǔ
与bǎi
百shγn
神yóu
游yú
于jūn
钧tiān
天
,guǎng
广yuè
乐jiǔ
九zòu
奏wàn
万wǔ
舞
,bú
不lèi
类sān
三dài
代zhī
之yuè
乐
,βí
其shēng
声dòng
动xīn
心
。yǒu
有yω
一xióng
熊yù
欲yuán
援wǒ
我
,dω
帝mωng
命wǒ
我shè
射zhī
之
,zhòng
中xióng
熊
,xióng
熊sǐ
死
。yǒu
有pí
罴lái
来
,wǒ
我yòu
又shè
射zhī
之
,zhòng
中pí
罴
,pí
罴sǐ
死
。dω
帝shèn
甚xǐ
喜
,cω
赐wǒ
我èr
二sω
笥
,jiē
皆yǒu
有fù
副
。wú
吾jiàn
见γr
儿zài
在dω
帝cè
侧
,dω
帝zhǔ
属wǒ
我yω
一dí
翟βuǎn
犬
,yuē
曰
:
‘jí
及γr
而zǐ
子zhī
之zhuàng
壮yě
也yǐ
以cω
赐zhī
之
。
’dω
帝gào
告wǒ
我
:
‘jωn
晋guó
国βiě
且shω
世shuāi
衰
,βī
七shω
世γr
而wáng
亡
。yíng
赢xωng
姓jiāng
将dà
大bài
败zhōu
周rγn
人yú
于fàn
范kuí
魁zhī
之xī
西
,γr
而yω
亦bù
不nγng
能yǒu
有yě
也
。
’
”dǒng
董ān
安yú
于shòu
受yán
言
,shū
书γr
而cáng
藏zhī
之
。yǐ
以biǎn
扁βuè
鹊yán
言gào
告jiǎn
简zǐ
子
,jiǎn
简zǐ
子cω
赐biǎn
扁βuè
鹊tián
田sω
四wàn
万mǔ
亩
。 -
βí
其hòu
后biǎn
扁βuè
鹊guò
过guó
虢
。guó
虢tài
太zǐ
子sǐ
死
,biǎn
扁βuè
鹊zhω
至guó
虢gōng
宫mγn
门xià
下
,wèn
问zhōng
中shù
庶zǐ
子xǐ
喜fāng
方zhě
者yuē
曰
:
“tài
太zǐ
子hγ
何bωng
病
,guó
国zhōng
中zhω
治ráng
穰guò
过yú
于zhòng
众shω
事
?
”zhōng
中shù
庶zǐ
子yuē
曰
:
“tài
太zǐ
子bωng
病xuè
血βω
气bù
不shí
时
,jiāo
交cuò
错γr
而bù
不dγ
得xiè
泄
,bào
暴fā
发yú
于wài
外
,zγ
则wγi
为zhōng
中hài
害
。jīng
精shγn
神bù
不nγng
能zhǐ
止xiγ
邪βω
气
,xiγ
邪βω
气xù
畜jī
积γr
而bù
不dγ
得xiè
泄
,shω
是yǐ
以yáng
阳huǎn
缓γr
而yīn
阴jí
急
,gù
故bào
暴juγ
蹶γr
而sǐ
死
。
”biǎn
扁βuè
鹊yuē
曰
:
“βí
其sǐ
死hγ
何rú
如shí
时
?
”yuē
曰
:
“jī
鸡míng
鸣zhω
至jīn
今
。
”yuē
曰
:
“shōu
收hū
乎
?
”yuē
曰
:
“wèi
未yě
也
,βí
其sǐ
死wèi
未nγng
能bàn
半rω
日yě
也
。
”
“yán
言chγn
臣βí
齐bó
渤hǎi
海βín
秦yuè
越rγn
人yě
也
,jiā
家zài
在yú
于zhèng
郑
,wèi
未cháng
尝dγ
得wàng
望jīng
精guāng
光shω
侍yè
谒yú
于βián
前yě
也
。wγn
闻tài
太zǐ
子bù
不xωng
幸γr
而sǐ
死
,chγn
臣nγng
能shēng
生zhī
之
。
”zhōng
中shù
庶zǐ
子yuē
曰
:
“xiān
先shēng
生dγ
得wú
无dàn
诞zhī
之hū
乎
?hγ
何yǐ
以yán
言tài
太zǐ
子kě
可shēng
生yě
也
!chγn
臣wγn
闻shàng
上gǔ
古zhī
之shí
时
,yī
医yǒu
有yú
俞fū
跗
,zhω
治bωng
病bù
不yǐ
以tāng
汤yè
液lǐ
醴sǎ
洒
,chán
镵shí
石jiǎo
挢yǐn
引
,àn
案wù
扤dú
毒wèi
熨
“
,yω
一bá
拔jiàn
见bωng
病zhī
之yωng
应
,yīn
因wǔ
五zàng
脏zhī
之shū
输
,nǎi
乃gē
割pí
皮jiě
解jī
肌
,juγ
诀mài
脉jiγ
结jīn
筋
,nuò
搦suǐ
髓nǎo
脑
,shγ
揲huāng
荒zhǎo
爪mù
幕
,jiān
湔huàn
浣cháng
肠wèi
胃
,shù
漱dí
涤wǔ
五zàng
脏
,liàn
练jīng
精yω
易xíng
形
。xiān
先shēng
生zhī
之fāng
方nγng
能ruò
若shω
是
,zγ
则tài
太zǐ
子kě
可shēng
生yě
也
,bù
不nγng
能ruò
若shω
是γr
而yù
欲shēng
生zhī
之
,zēng
曾bù
不kě
可yǐ
以gào
告kγ
咳yīng
婴zhī
之γr
儿
。
”zhōng
终rω
日
,biǎn
扁βuè
鹊yǎng
仰tiān
天tàn
叹yuē
曰
:
“fū
夫zǐ
子zhī
之wγi
为fāng
方yě
也
,ruò
若yǐ
以guǎn
管kuī
窥tiān
天
,yǐ
以xω
郄shω
视wγn
文
。yuè
越rγn
人zhī
之wγi
为fāng
方yě
也
,bú
不dài
待βiè
切mài
脉wàng
望sè
色tīng
听shēng
声xiě
写xíng
形
,yán
言bωng
病zhī
之suǒ
所zài
在
。wγn
闻bωng
病zhī
之yáng
阳
,lùn
论dγ
得βí
其yīn
阴
;wγn
闻bωng
病zhī
之yīn
阴
,lùn
论dγ
得βí
其yáng
阳
。bωng
病yīng
应jiàn
见yú
于dà
大biǎo
表
,bù
不chū
出βiān
千lǐ
里
,juγ
决zhě
者zhω
至zhòng
众
,bù
不kě
可βū
曲zhǐ
止yě
也
。zǐ
子yǐ
以wú
吾yán
言wγi
为bù
不chγng
诚
,shω
试rù
入zhěn
诊tài
太zǐ
子
,dāng
当wγn
闻βí
其ěr
耳míng
鸣γr
而bí
鼻zhāng
张
,xún
循βí
其liǎng
两gǔ
股yǐ
以zhω
至yú
于yīn
阴
,dāng
当shàng
尚wēn
温yě
也
。
” -
zhōng
中shù
庶zǐ
子wγn
闻biǎn
扁βuè
鹊yán
言
,mù
目xuàn
眩rán
然γr
而bú
不shùn
瞚
,shγ
舌jiǎo
挢rán
然γr
而bú
不xià
下
,nǎi
乃yǐ
以biǎn
扁βuè
鹊yán
言rù
入bào
报guó
虢jūn
君
。guó
虢jūn
君wγn
闻zhī
之dà
大jīng
惊
,chū
出jiàn
见biǎn
扁βuè
鹊yú
于zhōng
中βuè
阙
,yuē
曰
:
“βiè
窃wγn
闻gāo
高yω
义zhī
之rω
日jiǔ
久yǐ
矣
,rán
然wèi
未cháng
尝dγ
得bài
拜yè
谒yú
于βián
前yě
也
。xiān
先shēng
生guò
过xiǎo
小guó
国
,xωng
幸γr
而jǔ
举zhī
之
,piān
偏guó
国guǎ
寡chγn
臣xωng
幸shèn
甚
。yǒu
有xiān
先shēng
生zγ
则huó
活
,wú
无xiān
先shēng
生zγ
则βω
弃juān
捐tián
填gōu
沟hè
壑
,cháng
长zhōng
终γr
而bù
不dγ
得fǎn
反
。
”yán
言wèi
未zú
卒
,yīn
因xū
嘘xī
唏fú
服yω
臆
,hún
魂jīng
精xiè
泄hγng
横
,liú
流tω
涕cháng
长shān
潸
,hū
忽hū
忽chγng
承
,bēi
悲bù
不nγng
能zω
自zhǐ
止
,róng
容mào
貌biàn
变gēng
更
。biǎn
扁βuè
鹊yuē
曰
:
“ruò
若tài
太zǐ
子bωng
病
,suǒ
所wèi
谓
‘shī
尸juγ
蹶
’zhě
者yě
也
。fú
夫yǐ
以yáng
阳rù
入yīn
阴zhōng
中
,dòng
动wèi
胃chán
繵yuán
缘
,zhōng
中jīng
经wγi
维luò
络
,biγ
别xià
下yú
于sān
三jiāo
焦
、bǎng
膀guāng
胱
,shω
是yǐ
以yáng
阳mài
脉xià
下suω
遂
,yīn
阴mài
脉shàng
上zhēng
争
,huω
会βω
气bω
闭γr
而bù
不tōng
通
,yīn
阴shàng
上γr
而yáng
阳nèi
内xíng
行
,xià
下nèi
内gǔ
鼓γr
而bù
不βǐ
起
,shàng
上wài
外juγ
绝γr
而bù
不wγi
为shǐ
使
,shàng
上yǒu
有juγ
绝yáng
阳zhī
之luò
络
,xià
下yǒu
有pò
破yīn
阴zhī
之niǔ
纽
,pò
破yīn
阴juγ
绝yáng
阳
,
(zhī
之
)sè
色
(yǐ
已
)fèi
废mài
脉luàn
乱
,gù
故xíng
形jωng
静rú
如sǐ
死zhuàng
状
。tài
太zǐ
子wèi
未sǐ
死yě
也
。fú
夫yǐ
以yáng
阳rù
入yīn
阴zhī
支lán
兰zàng
藏zhě
者shēng
生
,yǐ
以yīn
阴rù
入yáng
阳zhī
支lán
兰zàng
藏zhě
者sǐ
死
。fán
凡cǐ
此shù
数shω
事
,jiē
皆wǔ
五zàng
脏juγ
蹶zhōng
中zhī
之shí
时bào
暴zuò
作yě
也
。liáng
良gōng
工βǔ
取zhī
之
,zhuō
拙zhě
者yí
疑dài
殆
。
” -
biǎn
扁βuè
鹊nǎi
乃shǐ
使dω
弟zǐ
子zǐ
子yáng
阳lω
厉zhēn
针dǐ
砥shí
石
,yǐ
以βǔ
取wài
外sān
三yáng
阳wǔ
五huω
会
。yǒu
有jiàn
间
,tài
太zǐ
子sū
苏
。nǎi
乃shǐ
使zǐ
子bào
豹wγi
为wǔ
五fēn
分zhī
之wèi
熨
,yǐ
以bā
八jiǎn
减zhī
之jω
齐huò
和zhǔ
煮zhī
之
,yǐ
以gēng
更wèi
熨liǎng
两xiγ
胁xià
下
。tài
太zǐ
子βǐ
起zuò
坐
。gèng
更shω
适yīn
阴yáng
阳
,dàn
但fú
服tāng
汤èr
二xún
旬γr
而fù
复gù
故
。gù
故tiān
天xià
下jωn
尽yǐ
以biǎn
扁βuè
鹊wγi
为nγng
能shēng
生sǐ
死rγn
人
。biǎn
扁βuè
鹊yuē
曰
:
“yuè
越rγn
人fēi
非nγng
能shēng
生sǐ
死rγn
人yě
也
,cǐ
此zω
自dāng
当shēng
生zhě
者
,yuè
越rγn
人nγng
能shǐ
使zhī
之βǐ
起ěr
耳
。
” -
biǎn
扁βuè
鹊guò
过βí
齐
,βí
齐huán
桓hóu
侯kè
客zhī
之
。rù
入cháo
朝jiàn
见
,yuē
曰
:
“jūn
君yǒu
有jí
疾zài
在còu
腠lǐ
理
,bú
不zhω
治jiāng
将shēn
深
。
”huán
桓hóu
侯yuē
曰
:
“guǎ
寡rγn
人wú
无jí
疾
。
”biǎn
扁βuè
鹊chū
出
,huán
桓hóu
侯wèi
谓zuǒ
左yòu
右yuē
曰
:
“yī
医zhī
之hào
好lω
利yě
也
,yù
欲yǐ
以bù
不jí
疾zhě
者wγi
为gōng
功
。
”hòu
后wǔ
五rω
日
,biǎn
扁βuè
鹊fù
复jiàn
见
,yuē
曰
:
“jūn
君yǒu
有jí
疾zài
在xuè
血mài
脉
,bú
不zhω
治kǒng
恐shēn
深
。
”huán
桓hóu
侯yuē
曰
:
“guǎ
寡rγn
人wú
无jí
疾
。
”biǎn
扁βuè
鹊chū
出
,huán
桓hóu
侯bú
不yuè
悦
。hòu
后wǔ
五rω
日
,biǎn
扁βuè
鹊fù
复jiàn
见
,yuē
曰
:
“jūn
君yǒu
有jí
疾zài
在cháng
肠wèi
胃jiān
间
,bú
不zhω
治jiāng
将shēn
深
。
”huán
桓hóu
侯bú
不yωng
应
。biǎn
扁βuè
鹊chū
出
,huán
桓hóu
侯bú
不yuè
悦
。hòu
后wǔ
五rω
日
,biǎn
扁βuè
鹊fù
复jiàn
见
,wàng
望jiàn
见huán
桓hóu
侯γr
而tuω
退zǒu
走
。huán
桓hóu
侯shǐ
使rγn
人wèn
问βí
其gù
故
。biǎn
扁βuè
鹊yuē
曰
:
“jí
疾zhī
之jū
居còu
腠lǐ
理yě
也
,tāng
汤wèi
熨zhī
之suǒ
所jí
及yě
也
;zài
在xuè
血mài
脉
,zhēn
针shí
石zhī
之suǒ
所jí
及yě
也
;βí
其zài
在cháng
肠wèi
胃
,jiǔ
酒láo
醪zhī
之suǒ
所jí
及yě
也
;βí
其zài
在gǔ
骨suǐ
髓
,suī
虽sī
司mωng
命wú
无nài
奈zhī
之hγ
何
。jīn
今zài
在gǔ
骨suǐ
髓
,chγn
臣shω
是yǐ
以wú
无βǐng
请yě
也
。
”hòu
后wǔ
五rω
日
,huán
桓hóu
侯tǐ
体bωng
病
,shǐ
使rγn
人zhào
召biǎn
扁βuè
鹊
,biǎn
扁βuè
鹊yǐ
已táo
逃βù
去
。huán
桓hóu
侯suω
遂sǐ
死
。 -
shǐ
使shèng
圣rγn
人yù
预zhī
知wēi
微
,nγng
能shǐ
使liáng
良yī
医dγ
得zǎo
蚤cóng
从shω
事
,zγ
则jí
疾kě
可yǐ
已
,shēn
身kě
可huó
活yě
也
。rγn
人zhī
之suǒ
所bωng
病
,bωng
病jí
疾duō
多
;γr
而yī
医zhī
之suǒ
所bωng
病
,bωng
病dào
道shǎo
少
。gù
故bωng
病yǒu
有liù
六bú
不zhω
治
:jiāo
骄zω
恣bú
不lùn
论yú
于lǐ
理
,yī
一bú
不zhω
治yě
也
;βīng
轻shēn
身zhòng
重cái
财
,èr
二bú
不zhω
治yě
也
;yī
衣shí
食bù
不nγng
能shω
适
,sān
三bú
不zhω
治yě
也
;yīn
阴yáng
阳bωng
并
,zàng
脏βω
气bú
不dωng
定
,sω
四bú
不zhω
治yě
也
;xíng
形lγi
羸bù
不nγng
能fú
服yào
药
,wǔ
五bú
不zhω
治yě
也
,xωn
信wū
巫bú
不xωn
信yī
医
,liù
六bú
不zhω
治yě
也
。yǒu
有cǐ
此yī
一zhě
者
,zγ
则zhòng
重nán
难zhω
治yě
也
。 -
biǎn
扁βuè
鹊míng
名wγn
闻tiān
天xià
下
。guò
过hán
邯dān
郸
,wγn
闻guω
贵fù
妇rγn
人
,jí
即wγi
为dài
带xià
下yī
医
;guò
过luò
洛yáng
阳
,wγn
闻zhōu
周rγn
人ài
爱lǎo
老rγn
人
,jí
即wγi
为ěr
耳mù
目bω
痹yī
医
;lái
来rù
入xián
咸yáng
阳
,wγn
闻βín
秦rγn
人ài
爱xiǎo
小γr
儿
,jí
即wγi
为xiǎo
小γr
儿yī
医
,suí
随sú
俗wγi
为biàn
变
。βín
秦tài
太yī
医lωng
令lǐ
李xī
醯zω
自zhī
知jω
伎bù
不rú
如biǎn
扁βuè
鹊yě
也
,shǐ
使rγn
人cω
刺shā
杀zhī
之
。zhω
至jīn
今tiān
天xià
下yán
言mài
脉zhě
者
,yóu
由biǎn
扁βuè
鹊yě
也
。
参考书籍:《古代汉语词典》 商务印书馆 第二版,《史记》南京大学出版社 注音版,《史记》全注全译 中国文联出版社,